Wat is mijn fototype?

Heb je ooit gehoord van het fototype? Het staat ook bekend als de Fitzpatrick-classificatie en is een manier om de gevoeligheid van je huid voor UV-stralen te classificeren.

Zoals je weet, zijn we niet allemaal gelijk als het gaat om de zon ☀️ . De melanineproductie kan per huidtype sterk verschillen. Er zijn 7 fototypen, waaronder het zeer zeldzame fototype 0, dat overeenkomt met albino's.

Het is nu duidelijk dat een lichte huid veel gevoeliger is voor UV-stralen dan een donkere huid. Desondanks wordt goede bescherming tegen de zon sterk aanbevolen voor alle huidtypes, omdat de gevolgen van langdurige blootstelling aan de zon huidveroudering en huidkanker zijn. We raden je aan om je fototype te identificeren. Zo kunnen we je advies geven over de juiste bescherming tegen de zon.

Fototype 0 (zeer zeldzaam): zeer bleke huid
Fysieke kenmerken: zeer bleke huid, wit (of lichtgeel) haar en lichtgekleurde ogen.

Fototype 0: uiterst zeldzaam en kenmerkend voor mensen met albinisme
Fototype 0 komt zeer zelden voor en wordt meestal aangetroffen bij mensen met albinisme, een genetische mutatie die de pigmentatie van de huid direct beïnvloedt. Hierdoor is de huid erg bleek of lichtroze. Mensen met fototype 0 produceren weinig tot geen melanine, waardoor ze extreem gevoelig zijn voor zonlicht ☀️. Het risico op verbranding of huidkanker is bij hen aanzienlijk groter.

Fototype 1: zeer lichte huid
Kenmerken: een zeer lichte huid, rood of blond haar, lichte ogen (blauw of groen), en vaak sproeten en moedervlekken.

Fototype 1: zeer gevoelige huid
De huid van mensen met fototype 1 is zeer gevoelig. Bij blootstelling aan de zon kunnen sproeten verschijnen. Deze huid kan niet bruinen en biedt slechts maximaal 10 minuten bescherming tegen verbranding bij een UV-index van 10.

Fototype 2: zeer lichte huid (met lichte bruining mogelijk)
Kenmerken: een zeer lichte huid, blond of lichtbruin haar, blauwe, groene of grijze ogen, en sproeten die zichtbaar worden in de zon. Deze huid bruint slechts licht en blijft gevoelig voor zonnebrand.

Fototype 1 en 2: veel overeenkomsten, maar met subtiele verschillen
Fototype 1 en 2 delen veel eigenschappen, zoals een zeer lichte huid en sproeten die zichtbaar worden in de zon ☀️. Het verschil zit in het vermogen om te bruinen: de huid van fototype 2 kan licht gebruind raken, maar blijft toch erg gevoelig voor UV-stralen.

Zonder bescherming leidt blootstelling aan de zon vaak tot zonnebrand of verbranding, wat bij fototype 2 na 10 tot 20 minuten al kan optreden.

Fototype 3: lichte tot licht getinte huid
Kenmerken: een lichte tot licht getinte huid, blond tot bruin haar en weinig tot geen sproeten. 

Fototype 3: een tussentype met gemiddelde bescherming
In tegenstelling tot de eerdere fototypes heeft fototype 3 een huid die beter bestand is tegen UV-stralen. Deze huid bruint gemiddeld en de kans op zonnebrand is gematigder. Toch kunnen de gevolgen van blootstelling aan de zon variëren, afhankelijk van de haarkleur en oogkleur:

• Mensen met blond haar of lichte ogen hebben een sneller verouderende huid.
• Mensen met donker haar en donkere ogen hebben hier minder last van.

Zonnebrand kan echter nog steeds optreden na ongeveer 20 minuten blootstelling bij een UV-index van 10.

Belangrijk: Bij meer dan 50 moedervlekken loopt fototype 3 een verhoogd risico op huidkanker en is regelmatige controle door een specialist aan te raden.

Fototype 4: licht getinte huid
Kenmerken: een licht getinte huid, donkerblond tot bruin haar en bruine ogen. 

Fototype 4: goed bestand tegen de zon, maar toch voorzichtig blijven
De huid van fototype 4 is vrij resistent tegen de zon en bruint gemakkelijk. Bij een UV-index van 10 duurt het ongeveer 30 minuten voordat er zonnebrand kan optreden. Toch is het belangrijk om voorzichtig te blijven en gebruik te maken van geschikte zonnebescherming tijdens buitenactiviteiten.

Fototype 5: bruine huid
Kenmerken: een licht tot donkerbruine huid, bruin haar en bruine ogen. 

Fototype 5: zeer resistent, maar niet immuun voor zonneschade
De huid van fototype 5 is zeer bestand tegen UV-straling en bruint gemakkelijk. Zonnebrand komt meestal pas voor na ongeveer 60 minuten blootstelling bij een UV-index van 10 ☀️. Toch is zonnebescherming belangrijk, zelfs bij een bruine huid. Huidkanker kan bij elk fototype voorkomen, ook bij de donkerste huidtypes.

Daarnaast kan de huid bij langdurige blootstelling aan de zon uitdrogen en vroegtijdig verouderen. Het is daarom cruciaal om niet alleen zonnebrandcrème te gebruiken, maar ook de huid goed te hydrateren.

Fototype 6: donkere huid
Kenmerken: een donkere tot zwarte huid, bruin haar en bruine ogen.

Fototype 6 heeft een hoge weerstand tegen de zon.
De huid produceert veel meer melanine. De gevolgen van blootstelling aan de zon treden meestal pas op na 90 minuten. Mensen met fototype 6 lopen weinig risico op zonnebrand, maar kunnen wel last krijgen van brandblaren.

Een donkere huid betekent niet dat zonnebescherming overbodig is. De impact op huidveroudering kan namelijk ook aanzienlijk zijn.

Deze grafiek, afkomstig uit de wetenschappelijke studie van J.F. Sánchez-Pérez, laat zien hoe lang het duurt voordat iemand verbrandt, afhankelijk van het fototype (1, 2, 3 of 4) en de UV-index.

Naast je fototype hangt de aan te passen zonnebescherming dus ook af van de UV-index en de duur van de blootstelling.

Ter illustratie: in de zomer is een UV-index van 10 of 11 in Frankrijk heel gebruikelijk. Dit benadrukt het belang van een goede zonnebescherming, zelfs voor huidtypes die minder gevoelig zijn voor zonnebrand.

• https://www.who.int/news-room/questions-and-answers/item/radiation-sun-protection
• https://www.nature.com/articles/s41598-018-36850-x